Astaksantin Hakkında
Makale İçeriği
Astaksantin, deniz canlılarının yanı sıra alabalık, mikro alg, maya ve karideslerde oluşan bir karotenoid pigmenttir. En yaygın Pasifik somon balığında bulunur ve balığa pembemsi rengini verende aslında astaksantindir. Bir antioksidan olması sağlık açısından bir çok yararı olduğu söylenmektedir. Daha sağlıklı bir cilt, vücut direnci, kalp sağlığı, eklem ağrısı ve hatta kanser tedavisinde bir geleceği olabileceği düşünülmektedir. Kan akışını iyileştirmek, sigara içenler ve fazla kilolu kişilerde oksidatif stresi azaltmak gibi konularda yapılan karşılaştırma çalışmalarında Astaksantin ve diğer karotenoidler serbest radikallere karşı en yüksek antioksidan aktivitesi gösterdiğini göstermiştir.
Astaksantin, genellikle doğada bulunan en güçlü antioksidanlardan biri olarak ünlenmesi nedeniyle ‘karotenoidlerin kralı’ olarak adlandırılır. Bu madde özel bir öneme sahiptir. Çünkü asla bir oksidan haline dönüşmez . Bu, vücutta hiçbir zaman zararlı oksidasyona neden olamayacağı ve sağlıkla ilgili faydalar ve performans için mükemmel olacağı anlamına gelir.
Astaksantin Nedir?
Astaksantin, bir antioksidan ve karotenoid olan bir bileşiktir. Bitkiler tarafından üretilir ve besinler aracılığıyla insanlar tarafından alınabilir. Astaksantin, güneş ışığına maruz kalan türlerin (örneğin, alabalık, krill, algler) derilerinde bulunur ve bu türlerin beslenmesi sonucu insanlar tarafından alınabilir.
Astaksantin, göz sağlığı, kalp sağlığı, beyin sağlığı ve cildin güneş hasarından korunması gibi birçok faydası olduğu iddia edilir. Ancak, astaksantin hakkındaki araştırmalar henüz tamamlanmamıştır ve daha fazla araştırma gereklidir. Astaksantin, gıdalarda bulunması çok nadir olduğu için, çoğu insan gıda takviyesi olarak alır.
Astaksantin, karotenoidler adı verilen bir kimyasal gruba ait olan kırmızımsı bir pigmenttir. Bazı alglerde doğal olarak oluşur ve somon, alabalık, ıstakoz, karides ve diğer deniz ürünlerinde pembe veya kırmızı renge neden olur. Astaksantin, insanlarda ve hayvanlarda sağlığını iyileştirebilen güçlü ve güvenli bir anti-inflamatuardır. Astaksantin, yaygın anti-enflamatuarların ve ağrı kesicilerin zararlı yan etkileri olmaksızın, kaynağındaki inflamasyonu azalttığı kanıtlanmıştır.
Formülü: C40H52O4
Molar kütlesi: 596,841 g/mol
IUPAC numarası: (6S)-6-Hydroxy-3-[(1E,3E,5E,7E,9E,11E,13E,15E,17E)-18-[(4S)-4-hydroxy-2,6,6-trimethyl-3-oxo-1-cyclohexenyl]-3,7,12,16-tetramethyloctadeca-1,3,5,7,9,11,13,15,17-nonaenyl]-2,4,4-trimethyl-1-cyclohex-2-enone
Erime noktası: 216 °C
Kaynama noktası: 774 °C
Sınıflandırma: Karotenoid
En Güçlü Antioksidan Astaksantin
Astaksantin, dünyadaki en süper antioksidanlardan biridir ve doğamızda bulunan en güçlü karotenoiddir. Dünyanın bilinen en güçlü ikinci antioksidandır. Astaksantin (Astaxanthin) 2.822.200 mol ORAC (anti oksidan gücü) birim değerine sahiptir. Kırmızı bir pigmenttir ve karotenoid ailesine aittir. C Vitamininden 6.000 kat, E Vitamininden 550 kat daha güçlüdür. Bu uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmeyi arzu edenlerin vücutlarında yeterli miktarda astaksantin bulunması gerektiği anlamına gelir.
Astaksantin, steroide eşdeğer TNF-α düzeylerinin azaltılması, karaciğer enzimlerinin ve karaciğer histolojik hasarının azaltılması, kolesterol düzeylerinin düşmesi, yüksek trigliseritlerin azaltılması, aterom oluşumunun azalması, enflamatuar aracılı hastalık modellerinde etkinlik göstermiştir. okside-LDL seviyeleri, kanamada artma olmaksızın kan pıhtısı oluşumunda azalma ve deneysel olarak indüklenen miyokard enfarktüsünü takiben miyokardiyal doku hasarında azalma.
Astaksantin (Astaxanthin) 2.822.200 mol ORAC (anti oksidan gücü) birim değerine sahiptir.
Astaxanthin içeren 1.200’den fazla bilimsel makale, önde gelen bilimsel dergilerde yayınlanmıştır.
Güneş yanığına karşı korunmak, kırışıklıkları azaltmak ve diğer kozmetik yararları için doğrudan cilde uygulanır. Yemeklerde somon, yengeç, karides, tavuk ve yumurta üretimi için renklendirme olarak kullanılır. Tarımda yumurta üreten tavuklar için bir besin takviyesi olarak kullanılır.
Astaksantin Nelerde Bulunur?
Astaksantin, güneş ışığına maruz kalan bitkiler tarafından üretilir ve besinler aracılığıyla insanlar tarafından alınabilir. Astaksantin hangi besinlerde bulunur sorusunun cevabıda aslında basittir. Kırmızı renge sahip pigmentler olan bitki ve hayvanlarda bulunur diyebiliriz. En yüksek astaksantin içeren besinler şunlardır:
- Alabalık: Alabalık türleri, astaksantin içeren en yüksek besinler arasındadır.
- Krill: Krill, deniz ürünleri arasında astaksantin içeren en yüksek besinlerden biridir.
- Algler: Chlorella ve spirulina gibi algler, astaksantin gibi birçok faydalı bileşik içermektedir.
- Domates: Domates, astaksantin içeren besinler arasındadır ancak miktar çok düşüktür.
- Tavuk: Tavuk eti, astaksantin içeren besinler arasındadır ancak miktar çok düşüktür.
Astaksantin’in Sağlığa Faydaları
Astaksantinin Beyin Sağlığına Faydası
Astaksantin, beyin sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilen bir antioksidan ve karotenoidtir. Ancak, astaksantin hakkındaki araştırmalar henüz tamamlanmamıştır ve daha fazla araştırma gereklidir.
Astaksantin, beyin fonksiyonlarının düzenlenmesinde rol oynayabilecek ve beyin hasarını önleyebilecek antioksidan özelliği ile beyin sağlığına faydalı olabilir. Ayrıca, astaksantin, beyin hücrelerinin hasar görmesini önleme ve beyin hücrelerinin yaşlanmasını yavaşlatma gibi faydaları da vardır.
Ancak, bu iddiaları destekleyecek yeterli kanıt henüz bulunmamıştır ve astaksantin hakkındaki araştırmalar devam etmektedir. Astaksantin kullanımı hakkında doktorların tavsiyeleri önemlidir ve astaksantin takviyelerinin güvenliği ve etkililiği hakkındaki araştırmalar tamamlanmadan önce kullanılmamalıdır.
Astaksantin’in Kalp ve Damar Sağlığına Faydaları
Astaksantin, kalp ve damar sağlığı üzerinde olumlu etkileri olabilecek antioksidan özelliği ile kalp sağlığına faydalı olabilir. Ayrıca, astaksantin, kalp hastalıklarının oluşmasını önleme ve kalp hastalıklarına neden olan faktörleri azaltma gibi faydaları da vardır. Unutmamak gerekiyor ki, sağlıklı bir diyet, düzenli fiziksel aktivite ve sigara içmeme gibi hayat tarzı değişiklikleri kalp ve damar sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
Astaksantin’in Cilt Sağlığına Faydaları
Astaksantin, cildin güneş hasarından korunması ve cildin yaşlanmasını yavaşlatması gibi faydaları vardır. Astaksantin, cildin güneş ışığından kaynaklanan hasarları engelleme ve cildin güneş hasarından korunması gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, cildin nem oranını ve elastikiyetini artırma, cildin görünümünü iyileştirme ve cildin hasar görmesini önleme gibi faydaları da vardır.
Ayrıca, cildin güneş hasarından korunması için güneş koruyucu kullanmak ve güneş ışığından kaçınmak gibi önlemler de alınmalıdır.
Astaksantin’in Saç Sağlığına Faydaları
Astaksantin, saç hücrelerinin hasar görmesini önleme ve saçın dökülmesini yavaşlatma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, saçın güçlenmesine ve parlak olmasına yardımcı olabilecek antioksidan özelliği ile saç sağlığına faydalı olabilir.
Saç sağlığı için saç bakımı, sağlıklı bir diyet ve düzenli fiziksel aktivite gibi hayat tarzı değişiklikleri de yapmak faydalı olabilir.
Astaksantin’in İltihaplanmaya Karşı Faydaları
Astaksantin, iltihaplanmaya karşı olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, vücutta iltihaplanma yapıcı serbest radikalleri engelleme ve bu radikallerin zararlı etkilerini azaltma gibi faydaları vardır.
Ayrıca, astaksantin, iltihaplanmaya neden olan faktörleri azaltma ve iltihaplanmaya neden olan hastalıkların tedavisinde destek olabilecek özelliği ile iltihaplanmaya karşı faydalı olabilir.
Enflamasyon’u (İltihabı) azaltır.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30243665
Astaksantin’in Kas Sağlığına Faydaları
Astaksantin, kas sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, kas dokularının hasar görmesini önleme ve kas dokularının iyileşmesini hızlandırma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, kas fonksiyonlarının düzenlenmesinde rol oynayabilecek ve kas ağrılarını azaltabilecek özelliği ile kas sağlığına faydalı olabilir.
Ayrıca, kas sağlığı için düzenli fiziksel aktivite ve sağlıklı bir diyet gibi hayat tarzı değişiklikleri yapmak da faydalı olabilir.
Astaksantin’in Göz Sağlığına Faydaları
Göz sağlığı için lutein gibi astaksantin de çok önemlidir. Astaksantin, göz sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, göz hastalıklarının oluşmasını önleme ve göz hasarını azaltma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, göz fonksiyonlarının düzenlenmesinde rol oynayabilecek ve göz hasarını önleyebilecek antioksidan özelliği ile göz sağlığına faydalı olabilir.
Astaksantin’in Cinsel Sağlığa Faydaları
Astaksantin, cinsel sağlık üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, cinsel performansı ve cinsel fonksiyonları düzenleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, testesteron düzeylerini artırma ve cinsel işlev bozukluklarını azaltma gibi faydaları da vardır.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30296601
Astaksantin’in Damar Sağlığına Faydaları
Astaksantin, damar sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, damar duvarını güçlendirme ve damar esnekliğini artırma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, damar tıkanmasını önleme ve damar hastalıklarının oluşmasını engelleme gibi faydaları da vardır.
Astaksantin’in Kansere Karşı Faydaları
Astaksantin, kansere karşı olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltma ve kansere neden olan faktörleri azaltma gibi faydaları da vardır.
Astaksantin kansere karşı korunmaya yardımcı olur ve onunla mücadele eder. Özellikle göğüs, bağırsak, prostat ve deri kanserleri için bilimsel çalışmalar vardır.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16211266
Astaksantin’in Eklem Sağlığına Faydaları
Astaksantin, eklem sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, eklem ağrısı ve şişliğini azaltma, eklem fonksiyonlarını iyileştirme ve eklem hasarını önleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, eklem hastalıklarının oluşmasını önleme ve eklem dokusunun iyileşmesini hızlandırma gibi faydaları da vardır.
Astaksantin’in Bağışıklık Sistemine Faydaları
Astaksantin, bağışıklık sistemi üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, bağışıklık sistemini güçlendirme, hastalıklara karşı korunma ve hastalıklardan kurtulma süresini hızlandırma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, serbest radikallerin zararlı etkilerini azaltma ve bağışıklık sistemini destekleme gibi faydaları da vardır.
Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirmek için sağlıklı bir diyet, düzenli fiziksel aktivite, yeterli uyku ve stres yönetimi gibi hayat tarzı değişiklikleri yapmak da faydalı olabilir.
Astaksantin’in Karaciğer Sağlığına Faydaları
Astaksantin, karaciğer sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, karaciğer hasarını önleme, karaciğer fonksiyonlarını iyileştirme ve karaciğer hastalıklarının oluşmasını önleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, karaciğerde oluşan toksik maddeleri atma ve karaciğer hücrelerinin iyileşmesini hızlandırma gibi faydaları da vardır.
Ayrıca, karaciğer sağlığını korumanın diğer yolları arasında sağlıklı bir diyet, düzenli alkol tüketimini sınırlandırma, sigara içmeme ve madde kullanmamak bulunabilir.
Astaksantin’in Kolesterol Sağlığına Faydaları
Astaksantin, kolesterol sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, kötü kolesterol (LDL) düzeylerini azaltma, iyi kolesterol (HDL) düzeylerini artırma ve kalp hastalıkları riskini azaltma gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, damar tıkanıklığını önleme ve damar esnekliğini artırma gibi faydaları da vardır.
Kolesterol sağlığını korumanın diğer yolları arasında sağlıklı bir diyet, düzenli fiziksel aktivite, sigara içmeme ve madde kullanmamak bulunabilir.
Astaksantin’in Şeker Hastalığı ve Diyabete Karşı Faydaları
Astaksantin, şeker hastalığı ve diyabete karşı olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, şeker düzeylerini düzenleme, insülin direncini azaltma ve diyabetik komplikasyonların oluşmasını önleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, kalp hastalıkları, retinopati ve nefropati gibi diyabetik komplikasyonların oluşmasını önleme gibi faydaları da vardır.
Şeker hastalığı ve diyabeti kontrol altında tutmanın diğer yolları arasında sağlıklı bir diyet, düzenli fiziksel aktivite, sigara içmeme ve madde kullanmamak bulunabilir.
Astaksantin’in Miğde Sağlığına Faydaları
Astaksantin, miğde sağlığı üzerinde olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. Astaksantin, miğde hasarını önleme, miğde fonksiyonlarını iyileştirme ve miğde hastalıklarının oluşmasını önleme gibi faydaları vardır. Ayrıca, astaksantin, miğdedeki oluşan toksik maddeleri atma ve miğde hücrelerinin iyileşmesini hızlandırma gibi faydaları da vardır.
Miğde sağlığını korumanın diğer yolları arasında sağlıklı bir diyet, düzenli alkol tüketimini sınırlandırma, sigara içmeme ve madde kullanmamak bulunabilir.
Astaksantin’in Menopoz Dönemindeki Faydaları
Astaksantin, menopoz dönemindeki kadınlarda olumlu bir etkisi olduğu iddia edilir. İlk araştırmalar, astaksantin, D3 vitamini, likopen ve turunçgil biyoflavonoidlerini içeren bir ürünün günlük olarak sıcak basması, eklem ağrısı, morarma ve mesane problemleri gibi menopoz semptomlarını azalttığını göstermektedir. Ayrıca, astaksantin, cildin nem düzeyini artırma, cildin elastikiyetini koruma ve cildin hasarını önleme gibi faydaları da vardır.
Astaksantin Yan Etkileri
Astaksantin, gıdada bulunan miktarlarda tüketildiğinde güvenlidir. Ek olarak ağız yoluyla alındığında OLASI GÜVENLİDİR. 12 haftaya kadar günde 4 ila 40 mg veya 6 ay boyunca günde 12 mg dozlarda kendi başına güvenle kullanılmıştır. Diğer karotenoidler, vitaminler ve minerallerle birlikte günde 4 mg’da 12 aya kadar güvenle kullanılır.
Astaxanthin yan etkileri artmış bağırsak hareketlerini ve kırmızı dışkı rengini içerebilir. Yüksek dozda astaxanthin, mide ağrısına neden olabilir. Hamilelik ve emzirme sırasında kullanımı hakkında yeterli bilgi yoktur. Güvenli tarafta kalın ve kullanımından kaçının.
Uygun doz, kullanıcının yaşı, sağlığı ve diğer bazı koşullar gibi birkaç faktöre bağlıdır. Ancak şu an için uygun bir doz aralığını belirlemek için yeterli bilimsel çalışma maalesef yoktur. Doğal ürünlerin her zaman mutlaka güvenli olmadığını ve dozajların önemli olabileceğini unutmamakta fayda vardır.
Ürün etiketlerinde ilgili talimatları takip ettiğinizden emin olun ve kullanmadan önce eczacınıza veya doktorunuza veya diğer sağlık profesyonellerine danışın.
Astaksantin’i Kimler Kullanamaz
Astaksantin, herkes tarafından güvenle kullanılamayabilir. Astaksantin, hamile veya emziren kadınlar, çocuklar, bazı ilaçların etkilerini bozan hastalar veya bazı tıbbi durumları olan hastalar gibi belirli gruplar için uygun olmayabilir.
Astaksantin kullanımı hakkındaki doktorların tavsiyeleri önemlidir ve astaksantin takviyelerinin güvenliği ve etkililiği hakkındaki araştırmalar tamamlanmadan önce kullanılmamalıdır. Hamile veya emziren kadınlar, çocuklar veya bazı tıbbi durumları olan hastalar için astaksantin kullanımı hakkında daha fazla araştırma gereklidir.
Astaksantin’in Tarihi
1938 yılında organik kimyacı Richard Kuhn astaksantin’i keşfetti ya da daha doğrusu teşhis etti. Bir ıstakozdan elde ettiği pigmentleri incelerken bulan Kuhn, daha geniş araştırma eğilimlerine yönelmek için neredeyse ilk karotenoidi yaptı. Kuhn, astaksantinin hayvanların sağlığını iyileştirme eğiliminde olduğunu fark etti ve bu onu araştırmalarında daha ileriye gitmesi için itti. Kuhn’un çalışmalarından günümüze binlerce bilimsel araştırma yapıldı ve halen insanlar bu ilginç karotenoid üzerinde çalışmaya devam ediyorlar. Astaksantin, daha geniş araştırma topluluğu tarafından incelenen en eski karotenoidlerden biridir.
Daha önce astaksantin yeyip yemediğinizi merak ediyorsanız eğer kırmızımsı renkli bir su ürünü tükettiyseniz, onu zaten diyetinizin bir parçası haline getirmişsiniz demektir. Ek gıda olarak kullanılmaya başlanması çok olmadı.
Richard Kuhn; 3 Aralık 1900 tarihinde Viyana’da doğdu. Babası Richard Clemens Kuhn, bir mühendis ve “Hofrat” idi; annesi Angelika Rodler, ilkokullarda öğretmenlik yaptı. Ggramer okulu eğitim gördü. Viyana Üniversitesinde ve daha sonra R. Willstätter yönetiminde Münih’te kimya eğitimi aldı . 1922 yılında Über Spezifität der Enzyme (Enzimlerin özgüllüğü üzerine) tezini tamamladıktan sonra derecesini (D.Ph.) aldı.
Kuhn, yirmi yıl boyunca, karotenoidlerin kimyasal yapısı ile ilgili olarak büyük ilgi gösterdiği çift bağları içeren bileşikleri araştırdı. Bunların sekiz yeni türünü keşfetti ve analiz edebildi. Aynı zamanda B2 vitamini ve antidermatit B6 vitamini üzerinde önemli çalışmalar yaptı . Bu önemli alandaki çalışmaları için Kuhn, 1938’de Nobel Kimya Ödülü’nü aldı.
Yapılan bilimsel çalışmalardan bazıları;
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3083660/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5525019/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21984399/
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1063/astaxanthin
