Omega 6

Omega 6 Nedir?

Omega-6, vücut için esansiyel bir yağ asidi olan linoleik asitten türetilen bir yağ asidi türüdür. İnsan vücudu omega 6 yağ asitlerini kendisi üretemez, bu nedenle besinlerden alınması gerekmektedir. Omega 6, hücre zarı yapısını oluşturmak, inflamasyon (iltihaplanma) süreçlerini düzenlemek, beyin ve sinir sistemi fonksiyonlarını desteklemek gibi birçok önemli vücut fonksiyonunda görev alır.

Omega-6 yağ asitleri çok farklı kullanım alanlarında farklı faydaları olsa da bilim adamlarının kanıtladığı en önemli faydası oro-6 yağlı asit olan araşidonik asitin bebeğin gelişimini iyileştirmesidir. Ayrıca omega-6 yağ asitleri, kalp hastalığı riskini azaltmak, kolesterol seviyelerini dengelemek, kötü kolesterol olan LDL’yi düşürüp, iyi kolesterol olan HDL’yi yükseltmeye yardımcıdır. Kanser riskini azaltmayada yardım eder. Omega-6 yağ asitleri omega 11 gibi pek bilinmeyen bir omega yağ asididir.

Omega-6 yağ asitleri, et, süt ürünleri, tahıllar, bitkisel yağlar (özellikle ayçiçek, mısır, soya, aspir ve pamuk yağı) gibi birçok gıdada bulunur. Ancak, modern diyetlerde omega-6 yağ asitlerinin aşırı tüketimi, omega-3 yağ asitleri ile dengenin bozulmasına ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir.

Omega-6, yağları vücut için önemli bir enerji kaynağı olan esansiyel yağlardır. Özellikle Akdeniz ve Avrupa ülkelerinin günlük besin düzeninde tükettikleri yiyecekler ile bolca aldığı bir besin kaynağıdır. Omega-6 yağ asitleri çoklu doymamış yağ asitleridir (PUFA). Omega-6 hakkında yapılan bilimsel araştırmaların çoğu omega-6 içeren bitkisel yağların incelemelerinden kaynaklanmaktadır.

Omega 6 Yağ Asidi Çeşitleri

Omega 3 yağ asitleri gibi omega-6 yağ asitleri de çoklu doymamış yağ asitleridir. Tek fark, son çift bağın, yağlı asit molekülünün omega ucundan altı karbon olmasıdır. Omega-6 yağ asitleri farklı türleri vardır. Bazıları şunlardır:

1. Linoleik Asit: Omega-6 yağ asitlerinin en yaygın türüdür ve bitkisel yağlarda (ayçiçek, mısır, soya, aspir, pamuk yağı) bol miktarda bulunur. Konjuge linoleik asit (CLA), bazı sağlık yararları olan başka bir form olan omega-6 yağdır. Örneğin, büyük bir çalışmada günde 3.2 gram CLA takviyesinin alınmasının insanlarda vücut yağ kütlesini etkili bir şekilde azalttığı bulunmuştur. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17490954).
2. Arakidonik Asit: Omega-6 yağ asitlerinin diğer bir türüdür ve vücutta inflamasyon (iltihap) süreçlerinde görev alır. Hayvansal gıdalarda (et, yumurta, süt ürünleri) bulunur.
3. GLA (Gamma-Linolenik Asit): Bazı bitkilerde (örneğin siyah dut, borage tohumu, kenevir) bulunur. Vücutta arakidonik aside dönüştürülebilir ve inflamasyon süreçlerinde önemli bir rol oynayabilir. Bir çalışma, yüksek dozda GLA takviyesi almanın romatoid artritin bir takım semptomlarını önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Bir başka ilginç çalışma, meme kanseri ilacına ek olarak GLA takviyelerinin alınmasının, meme kanserinin tedavisinde yalnızca ilaca kıyasla daha etkili olduğunu bulmuştur (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10699943).

Omega-6’nın Faydaları

Omega-6 yağ asitleri vücut için birçok fayda sağlar. Bazıları şunlardır:

1. Hücre zarı yapısını korur: Omega-6 yağ asitleri, hücre zarlarının yapısında yer alır ve hücrelerin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
2. İnflamasyon süreçlerini düzenler: Omega-6 yağ asitleri, inflamasyon (iltihap) süreçlerini düzenleyen önemli bir rol oynar.
3. Beyin ve sinir sistemi fonksiyonlarını destekler: Omega-6 yağ asitleri, beyin fonksiyonları ve sinir sistemini destekler ve geliştirir.
4. Cilt sağlığı için faydalıdır: Omega-6 yağ asitleri, cilt sağlığı için önemlidir ve cilt kuruluğunu önleyebilir.
5. Sağlıklı kalp fonksiyonları için önemlidir: Bazı araştırmalar, omega-6 yağ asitlerinin sağlıklı kalp fonksiyonları için faydalı olduğunu göstermektedir.

Omega-6 yağ asitleri, vücut için birçok önemli fonksiyonda görev alır ancak dengeli tüketilmesi önemlidir. Aşırı tüketimi, inflamasyon süreçlerinin artmasına ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, omega-6 ve omega-3 yağ asitlerinin dengeli tüketimi önerilir.

Bebeklerde Zihinsel Gelişimin

Aramikonik asidin (bir omega-6 yağ asiti) bebek formülüne eklenmesi, 18 aya kadar olan bebeklerde zihinsel gelişmeyi veya büyümeyi arttırdığı görünmemektedir.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu

Erken araştırmalar, omega-3 ve omega-6 yağ asitlerinin 3-6 ay boyunca günde iki kez alınmasının, çoğu çocukta DEHB belirtilerini iyileştirmediğini düşündürmektedir.

Göz Kapağı Şişmesi

Erken araştırmalar, göz kapaklarının temizlenmesi, yağ bezlerinin tıkanması ve göz kapağı şişmesi ile 180 gün boyunca günde bir kez omega-6 yağ asitleri içeren özel bir ürün (Medilar Fidia Oftal Bausch & Laomb Pharmaceuticals) almanın önerildiğini göstermektedir. Göz kapağı içinde yağ bezleri ile ilgili bir sorun nedeniyle bir göz kapağı şişmesi olan kişilerde.

Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu

Erken araştırmalar, 3 ay boyunca omega-6 ve omega-3 yağ asitlerinin bir arada kullanılmasının okuma, yazım ve davranışları geliştirebileceğini, ancak DCD’li çocuklarda koordinasyon veya hareket etmeyebileceğini düşündürmektedir.

• Kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürmeye yardımcı olur.
• İyi kolesterol (HDL) seviyelerini arttırmaya yardımcı olur.
• Saçların ve derinin sağlıklı büyümesine yardımcı olur.
• Metabolizmayı düzenler.
• Sağlıklı kemiklerin oluşumuna yardımcı olur.
• Sağlıklı üreme sistemini korur.
• Kalp ve Damar hastalıkların riskini azaltabilir.

Omega 6 İçeren Besinler

Omega-6 yağ asitleri, çeşitli bitkisel yağlarda bulunur. Bunlar arasında mısır yağı, çuha çiçeği tohumu yağı, aspir yağı ve soya fasulyesi yağı yer alır. Siyah frenk üzümü tohumu, hodan tohumu ve akşam çuha çiçeği yağları, özellikle omega-6 yağ asitleri bakımından zengindirler. Hodan yağı da özellikle Y-linolenik asit (GLA) bakımından zengin bir kaynaktır.

Ayrıca, omega-6 yağ asitleri et ve yumurtalarda da bulunur. Ancak, modern hayvan yemi diyetleri, hayvanların omega-6 yağ asitlerinin oranını arttırmıştır. Bu nedenle, bazı uzmanlar, hayvansal kaynaklardan omega-6 yağ asitleri alımının sınırlandırılması gerektiğini önermektedirler.

Omega 6’nın Bilimsel İsimleri

Omega 6’nın diğer bilimsel isimleri;

• Acides Gras Essentiels N-6,
• Acides Gras Oméga-6,
• Acides Gras Omégas 6,
• Acides Gras Polyinsaturés,
• Acidos Grasos Omega-6 ,
• AGE,
• AGPI,
• Huiles d’Oméga 6,
• N-6,
• N-6 EFA’lar,
• N-6 Esansiyel Yağ Asitleri,
• Omega-6,
• Omega-6 Çoklu Doymamış Yağ Asitleri,
• Omega-6 Yağları,
• Çoklu Doymamış Yağ Asitleri,
• PUFA’lar.

Omega 6’nın Zararları

Herşeyde olduğu gibi aşırı tüketiminde Omega-6’nın zararları oluşabilmektedir. En çok bilinen Omega 6’nın zararları aşağıda listelenmiştir.

1. İnflamasyonu arttırabilir: Aşırı omega-6 tüketimi, vücutta inflamasyon seviyelerini artırabilir. Bu, kronik hastalıkların ve hatta kanser gibi ciddi sağlık sorunlarının gelişme riskini artırabilir.
2. Kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir: Omega-6 yağ asitleri, aşırı tüketildiğinde, kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir. Yüksek omega-6 seviyeleri, LDL kolesterol seviyelerini artırabilir ve HDL kolesterol seviyelerini düşürebilir, bu da kalp hastalığı riskini artırabilir.
3. Hormonal dengesizliklere neden olabilir: Omega-6 yağ asitleri, hormonal dengesizliklere neden olabilir. Aşırı tüketim, özellikle kadınlarda adet döngüsü bozukluklarına ve hatta kısırlığa neden olabilir.
4. Bağışıklık sistemi fonksiyonunu etkileyebilir: Omega-6 yağ asitleri, aşırı tüketildiğinde, bağışıklık sistemi fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu, enfeksiyonlara karşı daha düşük direnç ve daha yavaş iyileşme süreleriyle sonuçlanabilir.
5. Beyin sağlığına zarar verebilir: Aşırı omega-6 tüketimi, beyin sağlığına zarar verebilir. Araştırmalar, yüksek omega-6 seviyelerinin depresyon, anksiyete ve hatta Alzheimer hastalığı riskini artırabileceğini göstermiştir.

Bu nedenlerden dolayı, omega-6 yağ asitlerinin aşırı tüketiminden kaçınmak ve dengeli bir omega-6/omega-3 oranı korumak önemlidir.

Omega 6 ve Omega 3 Dengesi

Omega-6 ve omega-3 yağ asitleri, vücut için önemlidir ancak dengeli bir tüketimleri önemlidir. İdeal omega-6 ve omega-3 dengesi 1:1 ila 4:1 arasındadır. Ancak, modern beslenme alışkanlıkları ve işlenmiş gıdaların fazla tüketimi nedeniyle, birçok kişi bu oranı 15:1 veya daha yüksek oranlarda tüketmektedir.

Omega-6 ve omega-3 yağ asitlerinin dengesinin bozulması, inflamasyon (iltihap) süreçlerinin artmasına ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle, omega-6 yağ asitlerinin aşırı tüketimi, kalp hastalığı, diyabet ve obezite gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Omega-6 ve omega-3 dengesini korumak için, şu önlemler alınabilir:

1. Omega-6 içeren yiyeceklerin tüketimini azaltın: Omega-6 yağ asitleri, özellikle işlenmiş gıdalarda ve cips, kraker gibi abur cubur ürünlerinde bolca bulunur. Bu tür gıdaların tüketimini azaltmak, omega-6 tüketimini de azaltacaktır.
2. Omega-3 içeren yiyecekler tüketin: Omega-3 yağ asitleri, özellikle somon, sardalye, uskumru, keten tohumu, chia tohumu gibi balık ve bitkisel kaynaklı gıdalarda bolca bulunur. Bu gıdaların tüketimi omega-3 tüketimini artırır.
3. Omega-3 takviyeleri alın: Balık yağı veya bitkisel kaynaklı omega-3 takviyeleri alarak, omega-3 tüketimini artırabilirsiniz.
4. Tereyağı, ayçiçek yağı gibi omega-6 yağ asitleri yüksek yağları azaltın: Tereyağı, ayçiçek yağı gibi yağlar yüksek miktarda omega-6 içerirler. Bu nedenle, bu tür yağların tüketimini azaltmak, omega-6 tüketimini azaltır.
5. Tam tahıllı gıdaları tüketin: Tam tahıllı gıdalar, özellikle yulaf, esmer pirinç, tam buğday ekmeği gibi gıdalar, omega-6 ve omega-3 dengesini korumak için faydalıdır.

Omega-6 ve omega-3 yağ asitlerinin dengesini korumak, sağlıklı bir yaşam için önemlidir. Dengeli beslenme alışkanlıkları ve omega-6 yağ asitleri yüksek yağlardan kaçınmak, omega-6 ve omega-3 dengesini sağlamak için önemlidir.

Omega 6 Eksikliği

Omega 6 yağ asitleri, vücut için önemli olan bir besin maddesidir. Ancak, sağlıklı bir diyetin parçası olmalarına rağmen, bazı durumlarda omega 6 eksikliği ortaya çıkabilir. Omega 6 eksikliğinin belirtileri arasında şunlar yer alabilir:

• Ciltte kuruluk ve kaşıntı
• Saç dökülmesi
• Kısırlık
• Büyüme geriliği
• İştah kaybı
• Kas ağrıları ve zayıflık
• Hormonal dengesizlikler
• Kalp krizi ve felç riskinde artış

Omega 6 eksikliği genellikle beslenme bozukluğu veya malabsorpsiyon gibi faktörlere bağlıdır. Omega 6 içeriği düşük bir diyet tüketmek veya diyetinize yeterli miktarda yağ eklememek de eksikliklere neden olabilir. Bu nedenle, sağlıklı bir diyetin parçası olarak yeterli miktarda omega 6 alınması önemlidir. Ancak, aşırı omega 6 tüketimi de sağlık sorunlarına neden olabileceğinden dengeli bir tüketim önerilmektedir.

Daha Fazla Omega 6

Bazı omega 6 ile ilgili PubMed makalelerinin bağlantıları:

1. “The Role of Omega-6 Polyunsaturated Fatty Acids in Heart Failure: A Systematic Review and Meta-Analysis”: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31132991/
2. “Dietary Omega-6 Fatty Acid Intake and Inflammatory Bowel Disease: A Systematic Review and Meta-Analysis”: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28933738/
3. “Omega-6 Fatty Acids and Cardiovascular Disease: Friend, Foe, or Simply Inconclusive?”: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29526429/
4. “Omega-6 Polyunsaturated Fatty Acids and Children’s Respiratory Health”: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28443802/
5. “Omega-6 Fatty Acids in Adipose Tissue and Risk of Myocardial Infarction: A Mendelian Randomization Study”: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30561797/

Umarım işinize yarar.